Van wonderkind tot bedonderkind

Kent u ze ook? Van die übertrotse ouders? Mensen die hun jonge spruit al voor de eerste ademteug uitroepen tot Wonderbaby? Dat begint dus al op het moment dat papa teder de navelstreng heeft doorgeknipt. Of zodra de arts de 1e klap op de billetjes van de aan zijn of haar voetjes opgetilde teerling uitdeelt. Die klappen krijgt de baby niet omdat het onuitstaanbaar is. Dergelijke karaktertrekjes worden immers gaandeweg pas gevormd, na de geboorte van het dan nog onschuldige telgje. Zij krijgt die billenkoek om zo het menselijke longsysteem een beetje op gang te helpen, als dat op eigen kracht niet direct lukt. Mijn collega Xavier (gedragsdeskundige) kan hier prachtig over vertellen.

Als de baby daaropvolgend een stevige strot op zet, roept haar moeder al uit het ziekenhuisbed tegen alle aanwezigen: ‘Nou, als dat geen operazangeres wordt dan weet ik het echt niet meer! Wat een stem! Fe-No-Me-Naal!’ Zodra de telg is aangekleed in oma’s roze-wit gestreepte rompertje, wordt het virtuele supercapeje door papa al strak om het wiebelige nekje geknoopt.

Er gaat werkelijk geen dag voorbij of de kleine Lente, Bloem en Vlinder (of hun mannelijke evenknietjes Mees en Sem) hebben volgens hun ouders een wereldwonder verricht. En IEDEREEN moet dat natuurlijk weten. “Hoor nou toch eens! Onze Zoë! Luister dan toch! Het is toch niet normaal voor een kind van 0,5 jaar oud dat ze al Russisch spreekt? Nou… dat belooft wat!” Dat bijna ieder kind wel eens ‘Da, Da’ roept is haar moeder kennelijk ontschoten.

Buitenkantjes

Er zijn ook kindjes die het na de geboorte juist van hun schattige buitenkantjes moeten hebben. Die zijn niet altijd uitgerust met een even aantrekkelijk ‘snel snappertje’, zoals Xavier dat altijd zo mooi noemt. Want ze redden het vanaf de kleuterschool al gemakkelijk op basis van hun engelachtige voorkomen en ingeprent acteertalent. En als het er dan toch een keer op aankomt dat de looks het verschil niet kunnen maken, is daar altijd weer papa of mama die het allemaal wel weer rechtbreit.

Wonderkinderen… Je hebt ze in alle soorten en maten. En er komen er steeds meer, mede dankzij Social Media en de vele Talentenjachten en andere schouwspelen voor ouders om hun kroost tot een digitaal virus te laten verworden. Zeg nou zelf: wie had 10 jaar geleden van het beroep ‘Influencer’ gehoord? En dat je daarvoor nog betaald krijgt ook!?!

Een kennis van mij heeft niet 1 maar 3 wonderkinderen ter wereld gebracht. Allen voorbestemd om piloot, astrofysica, Steve Jobs de 2e of de nieuwe Floortje Dessing te worden. Dat kon gewoon niet misgaan met zoveel talent onder 1 dak. We zijn intussen 8 jaar verder en stuk voor stuk zijn deze 3 toptalenten verworden tot strontverwende hangjongeren. Van die kinderen die werkelijk geen opleiding aankunnen of afmaken. En ook niet kunnen kiezen. En van Atheneum of Gymnasium zijn afgedaald tot een houder van een certificaat van een onuitspreekbare Engelstalige opleiding en in de praktijk op voormalig ULO-niveau functioneren.

Doodongelukkige tieners die onder de opgelegde druk op hun 18e maar een jaartje zijn gaan reizen. De wereld ontdekken. Nieuwe culturen opsnuiven, volgens hun ouders. Niet omdat ze dat zelf graag willen. Maar omdat alle andere wonderkinderen er ook een jaar ertussenuit gaan, volgens hun ouders om elders op deze aardkloot hun fenomenale talenten tentoon te spreiden. “Daarvoor is Nederland gewoon te klein.” Maar in feite zijn deze tieners doodsbang, opgebrand en uitgefikt nog voor het werkende leven moet beginnen. Zelfs dat jaar ‘verplichte vakantie’ wordt niet afgemaakt. Simpelweg omdat papa en mama er niet bij zijn om hun kont schoon te houden when their shit hits the fan.

Kindsterretjes van weleer

De halve Mickey Mouse Club van Disney bestaat uit wonderkinderen, vroeger nog liefelijk ‘kindsterretjes’ genoemd. Oops I did it again Britney Spears, Wrecking ball Miley Cirus. En vele andere sterretjes die door ouders gepusht hun ongeluk, gekte en soms zelfs het absolute einde tegemoet renden. Shirley Temple, Michael Jackson, Amanda Byes, Lindsay Lohan, Macoulay Culkin, Shia La Beouf, Demi Lovato, Justin Bieber, … Al op jonge leeftijd vluchtend in drank en/of drugs, om zo snel mogelijk het door de ouders verknipte brein wat rust te gunnen. Een leven vol leugens en bedrog. Dat zijn overigens dezelfde woorden die een fraude kenmerken. Van wonderkind tot bedonderkind.

Dit fenomeen bestaat niet alleen in Amerika, of enkel onder zangertjes en acteurtjes, al lijkt dat misschien zo gezien de voornoemde namen. Nee, ook elders, zoals in de sport of in Nederland, kunnen we er wat van. Niets menselijks is ons mensheid vreemd.

Laurent

Zo las ik recentelijk in het AD dat het Belgische wonderkind Laurent op zijn 11e levensjaar en binnen één jaar zijn bachelor Fysica heeft gehaald en summa cum laude is afgestudeerd. “WoW! Zullen er dan toch echte wonderkinderen bestaan?”, dacht ik nog even. Ik las het artikel en ook wat er verder over hem geschreven is in de media. Daaruit blijkt dat papa en mama helemaal niet zo blij waren met deze recente prestatie. Zoonlief had volgens hen al op zijn 10e deze studie met lof moeten afronden. Hij was naar hun bescheiden mening dus een heel jaar te laat. Verder inzoomend op deze mini-Einstein leerde mij dat dit kind bijna jaarlijks in de pers wordt uitgemeten. Zo zien we hem al vanaf zijn 6e levensjaar de één na de andere opleiding afronden, onder luid gejoel van zijn ouders die wereld daar graag van laten meegenieten. Een foto uit 2017 toont ons het kleine ventje, dan al met enorm diepe wallen onder zijn ogen. In zijn linkerhand houdt hij trots een menselijk hart vast, losjes bungelend op veel te grote zeegroene huishoudhandschoenen. Een kleine versie van Doctor Victor Frankenstein, maar dan enger. Daaronder de tekst dat hij hartonderzoek doet in het AMC in Amsterdam. Laurent heeft voordien al de eerste twee klassen van het Gymnasium afgerond en mag van papa even op vakantie.

Zelf doet Laurent liever geen interviews, zo vertelt zijn vader. “Hij is meer een denker dan een prater, net als Plato”. Laurent leeft volgens laatstgenoemde naar deze Griekse filosoof zijn leer. Ernstig blikkend citeert hij zijn zoons lievelingszin van Plato: ‘De wijze spreekt omdat hij iets te zeggen heeft, de domme spreekt alleen om iets te zeggen te hebben.’ En daarmee weet de oplettende lezer in 1 klap hoe de rolverdeling bij Laurent thuis is. Vervolgens is te lezen dat Laurent op zijn 9e stopte met zijn studie Electrical Engineeringaan de TU in Delft. Kennelijk was hij het na 2 jaar zat dat het levenloze hart niet meer wilde kloppen, ook niet na geleiding met opgevangen bliksem, zoals in de film. Of met een dubbele dosis extra sterke elektriciteit, die hij had gehoopt te creëren in het Delftse lab. Die studiestop was overigens ook niet omdat hij toen al een jaartje op advies van zijn ouders wilde gaan mediteren in de Himalaya ’s. De reden? Zijn ouders wilden dat hij voor zijn 10e verjaardag zijn bachelorsdiploma zou halen en dat was in Delft kennelijk een onhaalbare kaart. Dat moest dan maar in Amerika gebeuren, zo stond geschreven. Uiteindelijk is de Universiteit van Antwerpen zo bereidwillig geweest om aan deze kinderwens van zijn ouders mee te werken, zei het een jaar later.

Wanneer ik met mijn profiling bril op mijn neus naar de foto’s van dit ventje kijk, zie ik beslist geen oprecht blij kind. Wel een opgetrokken mondhoekje op vrijwel iedere foto. De ogen half bedekt met sluike, donkere lokken. En doorgaans een arrogante blik; de kin omhoog en ogen die ietwat neerkijken op degene die de foto maakt. Al deze tekenen onthullen een persoontje dat vol minachting de wereld inblikt. Een Godsmens in spé. Zijn ouders hebben hem er al jarenlang van overtuigd dat hij zoveel beter en slimmer is dan de rest, dat hij dat zelf is gaan geloven. Als peuter al een Einzelgänger. In de toekomst mogelijk een narcistische CEO van een bedrijf dat het jarenlang uitmuntend lijkt te doen, althans voor het oog. Maar dat uiteindelijk vervelend in de media wordt uitgelicht wegens wanbeleid en integriteitschendingen. Een spoor aan menselijk leed achterlatend.

Deze kleine man kan er zelf weinig aan doen. Maar zijn ouders hadden dat wel gekund. Zij gaven hem zijn ‘inwikkeling’ mee. En dat is dus net zo lastig als dat woord eigenlijk al suggereert. Opvoeden is immers best een ingewikkelde kwestie. En dan met name voor ouders die van hun kind graag een sterk verbeterde versie van zichzelf willen maken, koste wat het kost. Resulterend in een peuter die alleen denkbeeldige en onzichtbare vriendjes heeft op jonge leeftijd en daarmee een taaltje spreekt dat voor de ‘gewone medemens’ onbegrijpelijk is. Tot een zwijgzame Plato-aanhanger zonder vrienden. En vervolgens tot een asociale (in de letterlijke zin des woords) en depressieve tiener en aspirant lid van een soort 27 club voor Multi talent.

Geld en roem

Afgelopen week behaalde een ander aspirant wonderkind het nieuws en ging viral. Als ventje kon hij zo vreselijk leuk breakdancen! Dus mocht hij op zijn 13e in 2013 al meedoen aan de auditie van So you think you can dance. The next Generation. Maar die twee keer 13 stonden zijn geluk kennelijk in de weg. Gelukkig kon hij ook mooi zingen. Of beter gezegd: rappen. En in die scene moet je volgens echte die hard liefhebbers van dit muziekgenre toch minstens zelf zijn neergeschoten of een ander hebben omgelegd. En dat laatste doe je dan het liefst ongemerkt, dus – net als James Bond – met een demper. Dat werd dan ook de naam van zijn bedrijfje. Ondanks dat het succes wegbleef was er wel de zucht naar geld en roem. Het pad daarnaartoe was snel gevonden. Alleen niet in de bovenwereld. Voor snel geld kun je dan maar beter afdalen naar de lagergelegen gebieden. En zo verkreeg dit wonderkind wereldfaam door het lossen van 5 schoten waarmee hij collega crimefighter Peter R. wist te vloeren. Althans, dat is de verdenking die momenteel aan hem kleeft.

De andere kant van de medaille

Ziekelijk aanbidden van een kind en het uitbaten van talenten tegen wil en dank is één. Maar te weinig ouderlijke aandacht of juist een ziekelijke control-zucht door mama en/of papa, zijn ook niet het recept voor een gelukkig en stabiel mensenkind. Wetenschappelijk onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat een aantal seriemoordenaars is ‘gecreëerd’ door hun moeder. Seksuele intimidatie en misbruik, pesten, slaan, angst aanjagen en kleineren, oftewel de tegenhangers van het ziekelijke aanbidden en uitbaten van ogenschijnlijk talent, liggen daaraan ten grondslag. Niet zelden leven deze kinderen zich eerst uit op het pijnigen van dieren, liegen, bedriegen en manipulatief gedrag, alvorens ze anderen letterlijk of figuurlijk van het leven beroven. Niet in staat zich op een normale manier aan iemand te binden. Omdat moeder – welke partner dan ook – nooit goed genoeg vindt. Zij is immers zelf de enige ideale vrouw voor haar ventje. Hij is na een jeugd vol geestelijke mishandeling psychisch gecastreerd en droomt en leeft de meest afschuwelijke scenario’s, ter verwerking van een deel van zijn trauma’s.

Narcisme, sociopathie en psychopathie kenmerken ook menig president, CEO of ander kopstuk in onze maatschappij. Zulke types kunnen het ver schoppen, maar vrijwel nooit alleen of zonder slag of stoot. De echte toppers hebben zich dan ook vaak omringd met ‘schoonmakers’ die dik betaald de sporen van ellende moeten wissen. Of door de baas zelf worden opgeofferd als een zakelijke kamikaze, zodra de door hemzelf veroorzaakte ellende onverhoopt justitie of de media bereikt.

En ik dan?

Kijkend naar dit alles en reflecterend op mijn liefde voor het vak van waarheidsvinder & profiler kan ik stellen dat ik allerminst een wonderkind was. Een 2 x gezakte Mavoleerling die op haar 40e pas wist wat haar echt drijft. En wat ben ik daar blij om! Dat mijn ouders mij kind lieten zijn (en dat ben ik overigens nog steeds). Dat ik mocht spelen en ontdekken, in plaats van sec. presteren. Dat ik mijn eigen boontjes mocht doppen en fouten mocht herstellen, ook al vond ik dat soms lastig. Dat een middelbare opleiding genoeg was na de lagere school. Dat er in mijn tijd geen druk was vanuit Social Media en geen constante verstoringen door een gsm. Dat ik meerdere keren per week met de fiets naar m’n vrienden ging om Cluedo of Stratego te spelen. Of lekker een cassettebandje op te nemen met muziek. Dat ik ongestoord een peuk mocht roken en op zaterdagavond een biertje mocht drinken in de kroeg op m’n 16e. En dat mijn ouders mij niet tot wonderkind hebben uitgeroepen omdat ik leuk portretjes kon tekenen.

Recept

Oprechte aandacht. Een luisterend oor. Liefde. Rust, Reinheid en Regelmaat. Het gevoel geven er te mogen zijn. En ook ingrijpen als het onverhoopt mis gaat. Het klinkt truttig en eenvoudig, maar het is mijns inziens wel HET recept voor een gelukkiger kind en later een plezieriger medemens. Talent zonder oneigenlijke druk kan leiden tot mooie dingen. En wie zich als voormalig wonderkind wel gesteund heeft gevoeld door de enorme druk van zijn of haar ouders, geniet daar vooral van. Ik hoop oprecht dat je nu leeft zonder vervelende bijwerkingen voor jezelf en anderen.

M’n laat ontdekte carrière vol werkplezier maken mij (en ik denk ook anderen) wonderbaarlijk happy! En daarmee doe ik niemand verdriet of onrecht. Dat ik als waarheidsvinder dit artikel schrijf hangt samen met de wens de wereld om mij heen een stukje mooier te maken, door hersenspinsels, kennis en ervaringen op dit gebied te delen. Dit verhaal is niet bedoeld om iemand te kwetsen, maar ter voorkoming van leed zoals kinderen en ook ons als medemens steeds vaker treft. 

Nicole den Hartigh heeft een reeks publicaties op haar naam staan en schrijft regelmatig blogs over onderwerpen die haar bezighouden. Zo schrijft ze als gastredacteur voor de website Nextens.